Co to jest odporność? I o tym, jak maleńki wróg obalił twierdzę :)

By skutecznie dbać o odporność warto przypomnieć sobie (poznać) strukturę i sposób funkcjonowania naszego organizmu.

A, że dotyczy to Tomka spróbowałam  wyjaśnić mu co nieco  podczas zabawy.

Coś tam pokazałam, coś opowiedziałam, mniej więcej tak:

Nasz  organizm (mówiąc językiem obrazowym i np. do małego odbiorcy)

(Tomek zna pojęcie organizmu)

można porównać do

TWIERDZY 

a czynniki chorobotwórcze- do najeźdzców, którzy chcą tę twierdzę zdobyć.

najeźdzca :)
zwykle jest mały i niepozorny 

Aby nasz organizm funkcjonował sprawnie (był zdrowy) musi mieć spełnione podstawowe parametry życiowe (tzw. homeostaza). Muszą być one na odpowiednim poziomie (temperatura,  ilości krwinek, soli mineralnych, ciśnienia itp.)

Choroba- to zaburzenie homeostazy organizmu (czyli stabilności, stałości parametrów wewnętrznych organizmu- gdy coś "nie gra" jest zbyt dużo lub mało danego parametru)

mówiąc do dziecka: 

Gdy wszystko jest na swoim miejscu- jestem zdrowy, gdy brakuje czegoś, jest za mało (wody, witamin...) - organizm przestaje działać poprawnie -psuje się JEST CHORY(gdy zabierzemy klocek- wieża może się zawalić) Również "za dużo" nie zawsze znaczy dobrze- (np. temperatura) dołożymy klocek- może się zawalić. Organizm lubi gdy wszystko jest na stałym poziomie

Choroba powodowana jest przez bakterie i wirusy, wszelkie patogeny, ale również przez alergeny i inne substancje  "obce dla organizmu", które do niego wtargnęły.

Każda twierdza, warownia, zamek-ma swoje

stałe zabezpieczenia (fosa, mury obronne, wieże z łucznikami, armię) by być ODPORNĄ na ataki 

Takie mury obronne naszego organizmu to

skóra i błony śluzowe (np. w górnych drogach oddechowych z włoskami, z nabłonkiem z rzęskami, które mają wychwytywać zanieczyszczenia,
wydzielające śluz, który zlepia zanieczyszczenia).
To też  flora bakteryjna utrudniająca rozwój drobnoustrojów.
Kwaśne pH...
i wiele innych "zabezpieczeń"

 By pokonać skórę- ciała obce muszą ją przerwać (rana)
lub przeniknąć przez nią gdy są odpowiednio małe.

 dlatego (wniosek Tomka) przemywamy ranę- by szybko pozbyć się bakterii i pozwolić się jej zasklepić (skrzep, strup)

O bakteriach kiedyś mu opowiadałam- dawno, ale widać skutecznie :)

Twierdza ma też swoje słabe, strategiczne miejsca (np. most zwodzony, okna, bramy, wejścia, otwory), które najeźdzca będzie się starał sforsować.

Oczy, usta, nos- to bramy, główne i boczne wejścia- tędy wróg będzie chciał się wedrzeć- tych punktów musimy szczególnie bronić.

Pierwsza linia obrony- chronimy mury i wejścia!!

• czyli głównie higiena!
• mycie rąk, owoców, warzyw, unikanie kontaktu z chorymi, skupisk ludzi...
• nie dopuszczanie do powstawania ran, otarć..
• nawilżanie śluzówki nosa..

to fachowo rzecz ujmując - tzw. ODPORNOŚĆ NIESWOISTA

jej cel- "Nie ważne kto- jak obcy- nie wpuszczamy do środka!"

Jak wszedł- wyrzucamy

(wymioty, biegunka, łzawienie)

lub niszczymy (np krwinki pożerające-tzw. makrofagi)

Druga linia obrony:  to walka z konkretnym wrogiem!

gdy uda mu się dotrzeć do środka (bakterie /wirusy)- organizm musi go rozpoznać i wytoczyć przeciwko niemu odpowiednio dopasowane przeciwciała

to tzw. ODPORNOŚĆ  SWOISTA

to precyzyjna walka z wrogiem

za pomocą - tego co mamy, np. przeciwciał od mamy, z mleka mamy,
pamięć o nich- zdolność ich wytworzenia - pochodząca z poprzednich chorób, szczepień

Na wytworzenie tego typu odporności potrzebne jest zazwyczaj kilka dni.

Jeśli organizm -TWIERDZA  nie jest odpowiednio przygotowana (nie uzbrojona) jest

NIEODPORNA 

to może ponieść klęskę w BITWIE

atak i bitwa

a atak wrogich oddziałów mocno ją osłabi lub wyniszczy
może się to skończyć nawet  tak:

Mały wygrał... bo je więcej warzyw i owoców :P

A jak się uzbroić? 

Czyli jak zbudować odporność opowiem po jutrze :)